Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, M çiçeği virüsünün Afrika ve diğer bölgelerde daha fazla uluslararası yayılma potansiyeli olasılığı karşısında Acil Durum Komitesi toplantısının açılışında konuştu.
M çiçeği virüsünün Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 10 yıldan uzun süredir bildirildiğini aktaran Ghebreyesus, bu ülkede her yıl bildirilen vaka sayısının istikrarlı bir şekilde arttığını söyledi.
Ghebreyesus, 2023'te bildirilen M çiçeği virüsü vaka sayısında önemli bir artış yaşandığını hatırlatarak, bu yıl şu ana kadar Afrika ülkelerinden bildirilen vaka sayısının geçen yılın toplamını aşarak 14 bini geçtiğini, buna bağlı 524 ölüm kaydedildiğini dile getirdi.
Geçen yıl Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde ortaya çıkan, cinsel ağlar yoluyla yayıldığı görülen "1b türü" virüsün hızla yayılmasının ve komşu ülkelerde tespit edilmesinin endişe verici olduğunu vurgulayan Ghebreyesus, Acil Durum Komitesi'ni toplama kararının başlıca nedenlerinden birinin bu durum olduğunu kaydetti.
Ghebreyesus, temmuzda Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne komşu olan ve daha önce M çiçeği vakası bildirmemiş Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda'nın hastalığın 1b türüne ait yaklaşık 90 vaka bildirildiğini anımsattı.
Salgının tek bir türüne yoğunlaşmadıklarını söyleyen Ghebreyesus, "Farklı ülkelerde, farklı bulaşma yolları ve farklı risk düzeyleri olan, farklı tür salgınlarla uğraşıyoruz. Meslektaşlarım yakında size daha detaylı teknik bir sunum yapacak." dedi.
Ghebreyesus, bu salgınların nedenlerini anlamak ve ele almak için etkilenen ülkelerin hükümetleri, Afrika Birliği Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Africa CDC), sivil toplum kuruluşları ve diğer ortaklarla birlikte çalıştıklarını kaydetti.
DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus, gözetim, hazırlık ve müdahale faaliyetlerini desteklemek için başlangıçta 15 milyon dolar gerektiren bölgesel bir müdahale planını geliştirdiğini söyledi.
M çiçeği için DSÖ uzmanlarının iki aşıyı önerdiğini kaydeden Ghebreyesus, bu aşıların DSÖ tarafından listelenen ulusal düzenleyici kurumların yanı sıra Nijerya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti gibi ülkeler tarafından onaylandığını vurguladı.
Afrika Birliği, Afrika ülkelerinde hızla yayılan M çiçeği (mpox) virüsüne karşı kıta çapında halk sağlığı için acil durum ilan edildiğini bildirmişti.
Hem hayvanlardan hem insanlardan bulaşıyor
M çiçeği virüsü fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş bireylerden bulaşıyor. Virüsün neden olduğu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu ve benzeri eşyaları kullanmak ve vücut sıvılarıyla temas etmek en önemli bulaş nedenleri arasında yer alıyor.
İlk belirtiler virüsü kaptıktan sonraki 5 ila 21 günde ortaya çıkabiliyor. Virüs genelde yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklara neden oluyor.
Özel bir tedavi yöntemi olmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor. Vakaların büyük bir kısmı hastalığı hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde sağlığına kavuşuyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), "maymun çiçeği hastalığı (Monkeypox)" ismini, 2022'de ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla "mpox" olarak değiştirdi.