Türkiye'de yılda 800 bin konut ihtiyacı meydana geliyor. Avrupa ortalamasına göre kiraların en yükse olduğu Türkiye'de konut arzının artışı, dar gelirlinin konut sahibi olması ile kiraların dengelenmesi hedefleniyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı'nın düşük maliyetle konut üretmek için hazırlık yaptığını duyurdu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de hayat pahalılığının en büyük nedeninin kiralar olduğunu belirtti. Bu açıklamaların ardından gözler, dar gelirliler ve ilk kez ev sahibi olacaklar için yapılacak konutların şartlarına çevrildi.
İlk kez ev alacaklar ve dar gelirliler için konut projelerinin şartları neler?
Proje kapsamında ev sahibi olabilmek için:
Hane gelirinin 45 bin lirayı aşmaması,
Çekirdek aile üyelerinin üzerine başka bir konutun bulunmaması,
En az 18 yaşında olunması gibi şartlar aranıyor.
Yapılacak konutların genellikle 2+1 ve 3+1 formatında olması bekleniyor. Proje kapsamında, 240 ay vadeli ödeme planı, yüzde 10 peşinat ve belirli gelir kriterleri gibi şartların uygulanması planlanıyor.
45 bin lira gelirli bir aile için aylık taksitlerin 15-20 bin lira arasında olacağı öngörülüyor. TOKİ projelerinde olduğu gibi taksitler, memur maaşı artış oranına göre yıllık olarak güncellenebilir. Ancak TOKİ, artış oranlarını düşük tutmaya çalışıyor.
Uzmanlar, ilk evini alacaklara finansal destek sağlanması gerektiğini belirtiyor. Bunun yanında uzmanlar konut üretimindeki yavaşlama nedeniyle yaklaşık 1,5-2 milyon konutluk bir açık olduğunu vurguluyor.
Konutta uzun vade ödemesi avantajlı mı?
Uzmanlara göre, uzun vadeli ödeme seçenekleri, gayrimenkul değerinin zamanla artması göz önünde bulundurulduğunda avantajlı bir tercih. Sektör uzmanlarının yorumlarında bugünkü düşük taksitlerle uzun vadede daha az yük hissedileceği düşünülüyor. Artan talebin 3-5 yıl içinde karşılanabileceği, faiz oranlarının düşmesi ve özel sektörün de projelere dahil edilmesiyle konut üretiminin hızlanacağı belirtiliyor. Taksitler ödenmese bile konutun zamanla değer kazanacağı ifade ediliyor.
Özel sektörün desteklenmesi planlanıyor
Devletin sosyal konut projeleriyle konut sorununu çözmeye çalıştığına dikkat çeken sektör uzmanları, yeni projelerin, vatandaşın uygun fiyatlı barınma ihtiyacına çözüm sunacağını ifade ediyor. Sosyal konut projelerinin özellikle gelişmekte olan bölgelerde ve şehrin dış çeperlerinde gerçekleştirilmesinin uygun olacağını tahmin ediliyor. Bu projelerle, barınma ihtiyacını karşılamanın yanı sıra şehirlerde dengeli bir büyüme sağlaması hedefleniyor.
TOKİ'nin yanı sıra, mevcut müteahhitlerin de projelerde etkin rol alması bekleniyor. Özel sektörün desteklenmesi ve devletin arsa stoklarıyla iş birliği yapması, konut üretimini hızlandırabilir.
