Erva Gün
Artvin Cerrattepe’de maden arama faaliyetleri 1992’de Kanadalı Cominco şirketiyle başladı. Cominco'nun faaliyetleri 1998 yılında heyelan riski sebebiyle valilik tarafından durduruldu. Bir başka maden şirketi Inmet Mining’in ruhsatı ise 2008 yılında iptal edildi.
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, 2011 yılında Yeni Maden Kanunu çerçevesinde, içinde Artvin Cerattepe ve Genya’nın da bulunduğu, ülke genelinde 1343 maden alanın ihale edileceğini duyurdu. İhale önce Özaltın İnş. Tic.ve San. A.Ş.’ye verildi ancak birkaç ay sonra şirket işletme hakkını Etibakır A.Ş.’ye (Cengiz İnşaat) devretti.
Yeşil Artvin Derneği Başkanı Nur Neşe Karahan, 2012 yılında dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ı ziyaretleri esnasında “Bir durun bakalım. Yerin altı mı daha zengin, üstü mü? Karar verelim” dediğini aktardı.
Fotoğraf: Twitter / Yeşil Artvin Derneği
2015 yılında 2009/7 sayılı genelge ile bölgede yeniden ÇED sürecine de girilmiş oldu. Şirketin aldığı yeni ÇED Olumlu Kararı ile birlikte Türkiye’de ses getirecek Cerattepe eylemleri başladı. Artvin halkı Cerattepe’de tam 245 gün sürecek bir nöbete başladı.
Anayasa Mahkemesi (AYM), geçtiğimiz aylarda Artvin-Cerrattepe’deki madencilik faaliyetleri için 2015’te verilen “ÇED olumlu” raporuyla ile ilgili “hak ihlali” kararı verdi. AYM’nin kararının ardından, Rize İdare Mahkemesi de kararı iptal etti.
“Biz madene hayır dedik”
Yeşil Artvin Derneği Başkanı Nur Neşe Karahan, Cerattepe'deki maden faaliyetlerine karşı verdikleri mücadelenin sürecini ve son durumu 24 Saat’e değerlendirdi. Karahan, madene karşı çıkma nedenlerinin sadece siyanürlü altın arama ile sınırlı olmadığını vurgulayarak, "Biz madene hayır dedik. Çünkü hem yasal açıdan ülke yararına değildi hem de siyanür yöntemi zarar verse de diğer yöntemler de şehre büyük zarar verecekti" dedi.
Karahan, yeraltından tünellerle yapılan patlatmaların yeraltı sularının yerinden oynamasına neden olduğunu ve bu durumun bölgede artan heyelan tehlikesini tetiklediğini de belirtti.
2017'den bu yana devam eden patlatmalar
2017 yılından bu yana şirketin tünellerle patlatmaya devam ettiğini ve cevher çıkardığını aktaran Karahan, "Cerattepe'de şu anda 22 hektarlık alanda çalışma yapıyorlar. Aynı sene bu alanı 249 hektara çıkarmak istediler. Açtığımız davayı kazandık ve talep iptal edildi" dedi.
Fotoğraf: Twitter / Yeşil Artvin Derneği
AYM ve Rize İdare Mahkemesi’nin kararları
Karahan, Anayasa Mahkemesi'nin 7 yılın ardından 'hak ihlali' kararı verdiğini ve Rize İdare Mahkemesi'nin de lehlerine karar verdiğini dile getirdi. Şirketin Rize İdare Mahkemesi kararına itiraz ettiğini, ancak itirazın reddedildiğini ifade eden Karahan, "Avukatlarımız, Anayasa Mahkemesi'nin başka bir yönünde karar verilmesinin mümkün olmadığını söylüyorlar. Şirket itiraz etse bile Rize İdare Mahkemesi'nin kararına uymak zorundalar" diye konuştu.
Rehabilitasyon süreci
Bölgedeki rehabilitasyon sürecinin önemine değinen Karahan, şehrin tepesinde kalan bu bölgenin iyileştirilmesi gerektiğini belirtti. "Tünellerin de doldurulması gerekiyor. Bugüne kadar neler yapıldığının tahkiminin yapılması gerekiyor. 300 metre kadar tünel açılmıştı. İlk şirket 100 metre ilerleyip çıktı, ikinci şirket kalan 300 metreye kadar gitmişti" diye belirten Karahan, daha önceki girişimlerin yetersiz kaldığını ve bölgenin heyelan riski taşıdığını ekledi.
