Sri Lanka'nın Ankara Büyükelçiliği tarafından, 2024 Birleşmiş Milletler Vesak Günü kutlamaları kapsamında Ankara ve İstanbul'da üç etkinlik gerçekleştirildi. Bu kapsamda Walpola Rahula Enstitüsü'nden Sgy. Galkande Dhammananda Thero Onur Konuğu olarak katıldı. İlk etkinlik, Birleşmiş Milletler Türkiye Mukim Koordinatörü Dr. Babatunde A. Ahonosi, Birleşmiş Milletler Ankara Ofisi Başkanı Tom Delrue, Türkiye Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, diplomatik misyon üyeleri, akademisyenler, Sri Lanka'nın Türk dostları ve Türk medyasının katılımıyla BM Ankara Ofisi ile birlikte gerçekleştirildi.
Program, BM Mukim Koordinatörü ve Büyükelçilerin geleneksel yağ lambası yakma töreni, Sri Lanka'nın Türkiye Büyükelçisi Hasanthi Urugodawatte Dissanayake’nin açılış konuşması ve sunumuyla başladı. Sunumda Budizm’in tanıtımı, Vesak’ın önemi, BM Vesak Günü, Sri Lanka'da Budizm ve Vesak’ın kısa tarihi, Vesak kutlamaları ve dünya çapındaki Budist miras alanları hakkında bilgi verildi. Ardından BM Mukim Koordinatörü’nün konuşması yapıldı. Sri Lanka Cumhurbaşkanı ve Kutsal Makam Dinlerarası Diyalog Dairesi Başkanı Kardinal Miguel Ángel Ayuso Guixot, M.C.C.J.’nin BM Vesak Günü mesajları okundu.
Sgy. Galkande Dhammananda Thero'nun ana konuşmasında, “Küresel Barış ve Uyumun Artırılması Yolları ve Araçları: Budist Felsefesinin Katkısı ve Önemi” üzerine görüşlerini sundu. Konuşmasında daha barışçıl bir dünya arayışımız ve dünya dinlerinde bulunan bilgeliğin güçlü bir rehber olarak nasıl hizmet edebileceği üzerinde durdu. Dini Değerlerin Kökeni ve Evrenselliğini analiz ederek, dinlerin tarih boyunca farklı coğrafi bölgelerde ve farklı zamanlarda ortaya çıktığını ve geliştiğini vurguladı. Her dinin, ortaya çıktığı çevre, kültürler ve koşullar tarafından şekillendirilen, kendi bağlamına özgü öğretileri içerdiğini belirtti. Ancak, bu bağlamsal öğretilerin ötesinde, her dinin evrensel değerler—medeniyet değerleri diyebileceğimiz—içerdiğini ve bunların tüm insanlığa uygulanabilir olduğunu ifade etti. Sgy. Thero, “Merhamet, sevgi ve nezaket değerlerini düşünün. Bunlar Hristiyanlık, İslam, Hinduizm, Budizm ve hemen hemen tüm diğer dinler tarafından öğretilir. Bu evrensel değerler, kültürel ayrılıkları köprüleyebilecek ve karşılıklı anlayışı teşvik edebilecek ortak bir dil sağlar. Bize ortak insanlığımızı ve birbirimize karşı kolektif sorumluluğumuzu hatırlatır” dedi.
Tartışılan ilkelerin yalnızca Budizm'e özgü olmadığını vurgulayan Thero, "Bunlar, birçok dini ve etik sistem tarafından paylaşılan evrensel değerlerdir, belki farklı kelimelerle ifade edilirler. Merhamet, empati, şiddetsizlik ve birbirine bağlılık, farklı topluluklar arasında diyalog ve işbirliği için ortak bir zemin sağlayabilecek temel değerlerdir. Bu paylaşılan değerlere odaklanarak, farklı dini ve kültürel gruplar arasında köprüler kurabiliriz. Dinlerarası diyalog ve işbirliği, karşılıklı saygı ve anlayışı teşvik edebilir, önyargıları ve yanlış anlamaları ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. Bu da daha uyumlu ve kapsayıcı toplumlara yol açabilir” dedi.
Sgy. Dhammananda Thero, bu değerli öğretileri gerçek hayatta uygulamadıkça, yalnızca bu öğretilerin olumlu bir değişiklik yapamayacağını belirterek konuşmasını sonlandırdı. Dünyada görmek istediğimiz değişim biz olmalıyız. O zaman bağımlılık yasası devreye girecek ve kesinlikle dünyayı değiştirecektir.
BM Ofisi Başkanı Tom Delrue, çatışma döneminde uluslararası bir STK ile çalışırken Sri Lanka'daki çok etnikli topluluklarla çalışmaktan aldığı olumlu ve nostaljik deneyimlerini hatırlattı. Toplantıda konuşan BM Türkiye Mukim Koordinatörü Dr. Babatunde A. Ahonosi, “Yıllar süren iç çatışmalardan sonra, Sri Lanka halkı bize farklı inanç ve kültürel geçmişe sahip insanların barış içinde bir arada yaşayabileceğini gösteriyor” dedi.
Kutsal Makam Dinlerarası Diyalog Dairesi Başkanı'nın mesajı, Hristiyanlık ve Budizm arasındaki ortak noktaları ve bu ortak unsurların küresel barış ve uyumu teşvik etmede ne kadar yankılandığını da etkileyici bir şekilde ele aldı. Ayrıca, Büyükelçilik, İstanbul'da, çok dinli ileri gelenler ve İstanbul'daki diplomatik misyon üyeleri ile birlikte BM Vesak Günü'nü anmak için Kırım Anıt Kilisesi'nde benzer bir etkinlik düzenledi. Bu kilise, Sri Lanka ile bağlantısı olduğu için mekan olarak seçildi. Mevcut kilise, 1858-1868 yılları arasında Kırım Savaşı'nda ölen İngiliz askerlerinin anısına inşa edilmiş ve 1972'de cemaat eksikliği nedeniyle kapatılmış, ancak şimdiki rahip Canon Ian Sherwood'un çabalarıyla yeniden açılmıştır. Bina restorasyon çalışmaları, 1990'da Kuveyt'in Irak tarafından işgal edilmesi sırasında İstanbul'a kaçan bir grup Sri Lankalı mülteci tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu mülteciler arasında çoğunlukla Hristiyan olmayan Sri Lankalılar bulunmuş, ancak hepsi kilisenin kendilerine sağladığı barınak ve bakımdan dolayı minnettar olarak yeniden inşa sürecine katkıda bulunmuş; böylece farklı dinlerden insanların bir araya geldiği güzel bir hikaye ortaya çıkmıştır.
İstanbul'da 68 Başkonsolos ve 31 Fahri Konsolos bulunmaktadır. Etkinliğe, Konstantinopolis Başpiskoposu ve Ekümenik Patrik Hazretleri Bartholomew'u temsilen Diyakoz Epiphanios Dmytro Kamianovych, İstanbul Apostolik Vekilliği Dinlerarası Diyalog ve Barış Sorumlusu Fr. Eleuthère Makuta, İstanbul Müftü Yardımcısı Ahmet Aktürkoğlu, diplomatlar ve Türk dostlar katıldı. Büyükelçilik ayrıca, yeni atanan İstanbul Sri Lanka Fahri Konsolosu Aydın Özü ile işbirliği içinde, Bahçeşehir Üniversitesi'nde İstanbul'daki Sri Lanka topluluğu ile etkileşimli bir oturum düzenledi. Tüm etkinliklerde diyalog ve anlayışı artırmak amacıyla Soru & Cevap bölümü yer aldı. Ankara ve İstanbul'daki etkinliklerin sonunda katılımcılara Sri Lanka lezzetleri ve Seylan çayı ikram edildi. Ayrıca Büyükelçilik, Vesak Günü'nü şansölye binalarında renkli ışıklar, Vesak fenerleri, diğer çeşitli Vesak süslemeleri ve Sri Lanka geleneklerini yansıtan Budist bayraklarla kutladı.
