Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için tüketmesi gereken gıda ile beslenmenin yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da "yoksunluk hissi çekmeden" karşılayabilmesi için yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Ekim 2024 sonuçları açıklandı.
Buna göre, açlık sınırı bir önceki aya göre 1024 lira arttı, ekimde gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise 1384 liralık artışla 46 bin 221 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 2 bin 372 lira artarak 68 bin 245 liraya kadar yükseldi.
En düşük emekli aylığı açlık sınırının yüzde 56’sını karşılayabiliyor
Son bir yıllık dönemde ise açlık sınırı 6 bin 604 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 17 bin 746 lira ve yoksulluk sınırı ise 24 bin 386 liralık artış kaydetti. Ekimde 22 bin 24 liraya yükselen açlık sınırı; bu yıl sonuna kadar 17 bin lira olarak uygulanacak olan asgari ücretin 5 bin lira üzerine çıktı. Asgari ücret 68 bin 245 liralık yoksulluk sınırının ise sadece yüzde 25’ini karşılayabildi. Temmuzda 12 bin 500 liraya çıkarılan en düşük emekli aylığı ise açlık sınırının ancak yüzde 56’sını karşılayabiliyor.
Birleşik Kamu-İş’in araştırmasındaki saptamalar şöyle:
“Ankara’da en fazla alışveriş yapılan marketlerden derlenen fiyatlara göre, dengeli beslenebilmek için et-balık-yumurtaya aylık olarak harcanması gereken tutar ekimde bir önceki aya göre 229 lira, yıllık olarak ise 2 bin 71 lira artarak 6 bin 325 lira oldu. Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama önceki ay değişmezken, geçen yılın aynı ayına göre ise 95 liralık artışla 428 lira oldu.
“Sebze için harcanması gereken tutar, 3 bin 117 lira”
Bir önceki aya göre değişmeyerek 4 bin 640 lirada kalan süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama son bir yılda ise bin 122 lira arttı. Meyve için harcanması gereken para önceki aya göre 23 lira, geçen yılın aynı ayına göre ise 698 lira artarak 2 bin 32 lira oldu. Sebze için harcaması gereken tutar ise önceki aya göre 693 lira, geçen yılın aynı ayına göre ise bin 18 lira artarak 3 bin 117 lira olarak hesaplandı.
"Ekmek, un, makarna gibi ürünler için harcanması gereken tutar bin 810 lira"
Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama ekimde 49 lira artarak bin 810 liraya yükseldi, pirinç ve bulgur harcamaları 844 lirada kaldı. Yağ için yapılması gereken harcama ise 26 liralık artışla 609 liraya çıktı. Şeker, bal, pekmez, reçel gibi gıda maddelerine yapılması gereken harcama önceki aya göre 6 lira artarak bin 474 lira oldu. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama ise değişmedi ve 746 lirada kaldı.
“Açlık sınırı bu yılın ilk on aylık döneminde ise toplam 5 bin 541 lira artış kaydetti”
Yetişkin erkek için 2 bin 800, kadın için 2 bin 200, genç için 3 bin ve çocuk için de 1600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre; ekim ayı açlık sınırı yetişkin erkek için 6 bin 430 lira, yetişkin kadın için 5 bin 48 lira, çocuk için 3 bin 655 lira ve genç için de 6 bin 880 lira oldu. Açlık sınırı bu yılın ilk on aylık döneminde ise toplam 5 bin 541 lira artış kaydetti.
“Ulaştırma harcamaları 13 bin 631 lira oldu”
Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı ihtiyaçların fiyat değişimleri de esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki ihtiyaçlarını ‘insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi duymadan’ karşılayabilmesi için gereken harcama tutarı da ekimde 46 bin 220 liraya kadar çıktı. Ekimde dört kişinin giyim ve ayakkabı harcamaları ortalama 1971 liraya yükselirken, barınma (kira dâhil) harcamaları 12 bin 17 liraya, ev eşyası harcamaları 5 bin 542 liraya, sağlık harcamaları 1824 liraya yükseldi. Ulaştırma harcamaları 13 bin 631 lira oldu. Haberleşme harcamaları 1355 liraya inerken eğlence ve kültür harcamaları 1326 liraya, eğitim harcamaları 1183 liraya, tatil-otel harcamaları 4 bin 948 liraya ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 2 bin 425 liraya kadar çıktı. Gıda dışı harcamalar bu yılın ilk on aylık döneminde 15 bin 867 lira artış gösterdi.
“Yoksulluk sınırında, son bir yıllık dönemdeki artış 24 bin 386 lira”
Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır şekilde yoksunluk hissi çekmeden yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise ekimde 68 bin 245 liraya tırmandı. Yoksulluk sınırında yılın ilk on ayındaki artış ise 21 bin 408 lira oldu. Yoksulluk sınırında, son bir yıllık dönemdeki artış ise 24 bin 386 lira olarak gerçekleşti.”