Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Sistemin devreye alınmasıyla elle plaka girişi ve usulsüz akaryakıt fişi düzenlenmesi engellenerek, akaryakıt istasyonlarındaki vergi kaybının önlenmesi için önemli bir adım atılmış olacak." dedi.
Şimşek: Çok kazanandan çok vergi alacağız
Bakan Şimşek, yürüttükleri çalışmalarla vergide adalet ve etkinliği artırmayı amaçladıklarını belirterek, "Çok kazanandan çok vergi alacağız. Kayıt dışılığı azaltarak bütçe finansmanını iyileştireceğiz." ifadelerini kullandı. Akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomiyle etkin mücadele edilmesi amacıyla birçok düzenleme ve çalışmayı hayata geçirdiklerini hatırlatan Şimşek, akaryakıt istasyonlarında vergi güvenliğini sağlamak ve denetim etkinliğini artırmak amacıyla akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihazlara plaka bilgilerinin otomatik tanımlanmasına imkan sağlayan bir takip sistemi kurulacağını bildirdi.
Sistem Darphane tarafından geliştiriliyor: Özel araçlar gönüllü olarak dahil olabilecek
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından devreye alınacağını belirten Şimşek, "Darphane tarafından geliştirilen sistemle, akaryakıt istasyonlarında yapılan satışlarda taşıtların plaka bilgisi yeni nesil akaryakıt pompa ödeme kaydedici cihazlara otomatik olarak gönderilecek. Uygulama başlama tarihi olan 1 Ocak 2025'ten itibaren araç plakalarının ödeme kaydedici cihazlara girişi elle yapılamayacak. Zorunluluk getirilen taşıtlar için sistem kapsamında düzenlenmeyen belgeler, vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacak." dedi.
Türkiye'de 2,5 milyon vergi mükellefinin 8 milyon taşıtı olduğunu ve taşıtların 2,5 milyonunun özel şirketlere ait taşıt tanıma sistemlerini kullandığını kaydeden Şimşek, "Özel Taşıt Tanıma Sistemleri üzerinden yıllık yaklaşık 223 milyar lira değerinde akaryakıt alımı gerçekleşiyor. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'nin tüm ticari taşıtlarda kullanılmasıyla sistem dışı kalan 5,5 milyon ticari aracın yıllık yaklaşık 490 milyar lira değerinde akaryakıt alımı yapması öngörülüyor. Vergi mükelleflerine ait 8 milyon aracın tamamının sisteme dahil olmasıyla 713 milyar liralık akaryakıt tüketimi dijital olarak takip edilecek," dedi. Ayrıca, bireysel araçların ilk etapta gönüllü olarak sisteme dahil olabileceğini belirtti.
Yakıt ikmal bilgileri saklanacak
Bakan Şimşek, sistemin akaryakıt istasyonlarına ve taşıtlara monte edilecek cihazlar ve yazılımıyla entegre bir altyapı olarak tasarlandığını ifade etti. Taşıtların yakıt depo giriş ağzına "taşıt tanıma birimi" adı verilen, akaryakıt pompalarındaki tabancalara ise "taşıt tanıma okuyucusu" adı verilen cihazlar yerleştirileceğini belirtti. Şimşek, bu cihazlar aracılığıyla edinilen taşıt kimlik bilgisinin güvenli şekilde kasaya iletileceğini söyledi.
Sistem kapsamındaki paydaşların bilgi, veri, iş ve işlemlerinin girişlerini yapabilecekleri bir portal ve bir çağrı merkezi hizmete sunulacak. Üretilen tüm verilerin elektronik ortamda aktarıldığı, depolama, analiz ve izleme işlemlerinin gerçekleştirilebildiği veri merkezleri oluşturulacak. Şimşek, akaryakıt alım sürecinin otomatik yöntemlerle yapılması için cihazlar ve taşıt bilgilerinin birbirleriyle ilişkilendirildiğini belirterek, pompa, kasa, akaryakıt istasyonu ve akaryakıt dağıtım şirketi bilgilerinin de ilişkilendirileceğini kaydetti.
Cihazlar yıl sonuna dek takılacak
Bakan Şimşek, uygulama kapsamına girecek kesimlere yönelik uyarılarda bulunarak,
"Akaryakıt istasyonu işleten mükelleflerin yıl sonuna kadar en az bir pompa ünitesinin tabancasına bu cihazı taktırması zorunlu. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan yaklaşık 8 milyon araca 31 Aralık'a kadar taşıt tanıma birimi takılması gerekecek. Akaryakıt istasyonlarının, bu sistemin kurulması ve işletilmesi sürecinde gereken her türlü desteği vermesi önem taşıyor. Sistem kapsamında yapılmış bağlantıların korunması ve sürekli çevrim içi bağlantılı olmasının sorumluluğu akaryakıt istasyonu işleten mükelleflere ait olacak." dedi.