CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, sokak hayvanlarıyla ilgili düzenlemenin ‘tek sağlık’ anlayışı çerçevesinde TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu’nda görüşülmesi gerektiğini söyledi. Yaman, "İlk olarak, Sağlık Bakanı’nın yeni değişmiş olması ve bundan sonra sürdürülecek sağlık hizmet sunumunun ‘tek sağlık’ anlayışı ile sürdürülmesi ve ikincisi olarak, önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gelecek olan ve sahipsiz sokak hayvanlarının geleceğini belirleyecek yasa teklifidir" ifadelerinde bulundu.
"Toplum kaynaklı enfeksiyonların yüzde 60’ını zoonotik enfeksiyonlar oluşturmaktadır"
Yaman, şöyle konuştu:
"Tek sağlık anlayışı, basit bir anlatımla, insan, hayvan ve çevre sağlığının entegrasyonunu sağlayan, birbirleri arasındaki dengeyi kuran, birçok disiplinin uyumlu çalışmasını sağlayan anlayıştır. Böylelikle yerel, ulusal ve küresel sağlık tehditlerine karşı hazırlıklı olmayı, korunmayı ve hızlı yanıt verebilmeyi sağlar. Tek sağlık, halk sağlığı, veteriner hekimlik uygulamaları ve çevre sağlığı konularıyla birlikte yürür. Gıda ve su güvenliği, hava kirliliği, beslenme, antibiyotiklere direnç kazanan mikroorganizmaların neden olduğu yeni enfeksiyonlar ve zoonozlar yani hayvandan insana geçen tıpkı kuduz gibi enfeksiyonların kontrolü, tek sağlık yaklaşımının ilgili konularıdır. Bu nedenledir ki, Dünya Sağlık Örgütü, Gıda ve Tarım Örgütü, Çevre Programı ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü ile ‘tek sağlık dörtlüsü’ olarak çalışmaktadır. Bu çalışma disiplini, aynı zamanda insan aktivitesinin yaban hayat üzerine etkileri, tarım, kentleşme ve altyapı sorunları, uluslararası seyahat ve ticaret, biyoçeşitliliğin giderek kaybı ve iklim değişikliği, doğal kaynakların tükenmesi ve sonuçta yine ortaya çıkabilecek zoonozlarla yakından ilgilidir. Unutulmamalı ki, toplum kaynaklı enfeksiyonların yüzde 60’ını zoonotik enfeksiyonlar oluşturmaktadır."
"Bilinçli bir sağlık trafiği bekliyoruz"
Kamucu sağlık sisteminin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Aylin, şunları kaydetti;
"Son 20 yıldır zayıflatılan koruyucu hekimlik uygulamalarının, kamucu zihniyetten koparılan birinci basamak sağlık hizmetlerinin, güvencesiz çalıştırılan sağlık çalışanlarının, kirasını çıkarmaya çalışan, haksız vergi uygulamalarına maruz kalan aile hekimlerinin çalışma prensiplerinin, çevre sağlığı uygulamaları ile entegre olabilecek altyapıda, yeniden ele alınmasını ve bunu ‘tek sağlık’ anlayışı ile yapılmasını bekliyoruz. Toplumun hasta ve hastalık yükünü artıran, yoksulluk ve buna bağlı beslenme bozuklukları, çevre kirliliği, rasyonel tarımdan kopma, aşı tereddüdü ve reddi, düşük sağlık okur yazarlığı gibi çok sayıda sorunla mücadele edilmesini bekliyoruz. Kışkırtılmış sağlık talebi yerine, kontrollü, eşit, ulaşılabilir, bölgesel farklılıklar taşımayan ve insan onuruna yaraşan bilinçli bir sağlık trafiği bekliyoruz. Sağlık hizmetleri çalışanı olarak bile geçmeyen veteriner hekimlerin sisteme entegrasyonunu bekliyoruz. Güvenli tarım, güvenli hayvancılık ve buna bağlı olarak güvenli gıdanın ve aşı teknolojisinin baş aktörleri olan veteriner hekimlerin haklarının verilmesini ve biyoteknolojik yatırımların teşvikini bekliyoruz"
"Sokak hayvanları ile ilgili alınacak her türlü kararda Tek Sağlık bakışı şarttır"
Önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulacak olan sokak hayvanlarına ilişkin yasa teklifinin, içinde birçok ihlal barındırdığını belirten Aylin, şöyle devam etti;
"Tek sağlık anlayışı ve sahipsiz hayvanlara gelecek olursak, önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulacak olan bu yasa teklifi, içinde barındırdığı çok sayıda hayvan hakları ihlali, uyutma gibi asla kabul etmeyeceğimiz uygulamalar kadar yaklaşım hatası da taşımaktadır. Veteriner hizmetleri ve hayvanları koruma kanunu, Meclis Başkanlığı’nca, Tarım Orman ve Köy İşleri Komisyonu’nun görev tanımında yer almıştır. 2021 yılında sunulan teklifte, Çevre, Adalet ve İçişleri Komisyonu olarak 3 tali komisyon belirlenmiş, Sağlık Komisyonu tali komisyon olarak bile yer almamıştır. Oysa sokak hayvanları ile ilgili alınacak her türlü kararda ‘tek sağlık’ bakışı şarttır. Bu nedenle, önümüzdeki günlerde gündeme geleceği belirtilen bu yasa teklifinin tercihen esas komisyon ama en azından tali olarak Sağlık Komisyonu’na getirilmesinin önemini bir kez daha vurgulamak isterim. Tek sağlık anlayışının başlatılması açısından büyük bir aşama olacak bu uygulamayı görüşebilmek için, Sağlık Komisyonu’nu toplantıya çağırmamıza rağmen, bugün gelen cevabi yazıda, tekliflerin hangi esas ve tali komisyonda konuşulabileceği yetkisinin ancak TBMM Başkanlığı’nda olduğu tarafımıza bildirilmiştir. Unutulmamalı ki, bu konunun, insan, hayvan ve çevre üçlemesindeki Tek Sağlık yaklaşımı ile, yaşatmak üzerine kurulu sağlıkçı bakışı ile çözümü elzemdir" dedi.
