Haber: Ziya Burak Erol
Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi’nin ev sahipliği yaptığı “Ankara Tarihi Daimi Daktilo Sergisi” bugün açıldı. Gazeteciler Cemiyeti ve Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanlığı arasında Cumhuriyet'in 100. yılına özel olarak imzalanan protokol uyarınca 50’den fazla daktilo yerli-yabancı ziyaretçilerle, iletişim-medya dünyasıyla ve öğrencilerle buluştu.
Cumhuriyet tarihinde büyük rol oynamış daktiloların bulunduğu serginin açılış töreni Sergi Küratörü Şevket Bülend Yahnici, Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Naci Bostancı ve Fakülte Dekanı Ayşe Elif Emre Kaya’nın katılımıyla gerçekleştirildi.
Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi giriş holünde gerçekleştirilen açılış töreni, sergi küratörü Ankara Büyükşehir Belediyesi Kale Meclisi Başkanı Şevket Bülend Yahnici’nin konuşması ile başladı. Ender Çepel’in daktilo koleksiyonunun iş adamı Yaşar Tombak’ın maddi desteğiyle alınarak daimi sergi bünyesine katıldığını anlatan Yahnici sözlerine şöyle devam etti:
“Biraz gecikmeyle de olsa iletişim fakültesinin böyle bir sergiye ev sahipliği etmesi çok anlamlı. Daktilolar geçtiğimiz yüzyılın resmi hayatına; bürokrasisine, yargısına, ticarete, diplomasiye dair çok büyük görevler üstlendi. Bu görevlerin dışında daktilonun en önemli işlevlerinden biri de iletişim ve medya dünyasıyla ilişkilenir. Medya hayatı, daktilo olmasa bugünlere gelemezdi. Yazının icadı, matbaanın icadı nasıl önemliyse, daktilonun icadı da aynı şekilde önemlidir.”
Çay, simit, peynir
İstanbul Cağaloğlu ve Ankara Rüzgarlı Sokak’ta çalışan basın mensupları için daktiloların vazgeçilmez olduğunu vurgulayan Yahnici, “Rüzgarlı Sokak nostaljisi olsun diye sizlere bugün çay, simit, peynir ikram edeceğiz. Çünkü gazeteciler geçmişte kahvaltı etmeden evlerinden çıkar; Rüzgarlı Sokak’ta, Cağaloğlu’nda hem kahvaltıda, hem öğle yemeğinde aynı öğünü yemek durumunda kalırlardı” dedi.
Atatürk’ün daktilosu baş köşede
Daimi serginin 50’den fazla daktiloya ev sahipliği yaptığını belirten sergi küratörü, daktiloların arasında Mustafa Kemal Atatürk’ün daktilosunun yanı sıra Bülent Ecevit’in ve Süleyman Demirel’in Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin’e hediye ettikleri daktiloların da bulunduğunu ekledi.
Gazeteciler Cemiyeti’nin katkıları, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Naci Bostancı ve İletişim Fakültesi Dekanı Ayşe Elif Emre Kaya’nın muvafakatiyle bugüne gelindiğini vurgulayan Yahnici, sözlerini “Cumhuriyet’in 100. yılına önemli bir katkı verdiğimizi düşünüyorum” diyerek tamamladı.
Hedef basın müzesi
Şevket Bülend Yahnici’nin ardından kürsüye çıkan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin sözlerine “Buraya sergi diyoruz ama burasının bir basın müzesine dönüşmesini temenni ediyorum” diyerek başladı.
Süleyman Demirel ve Bülent Ecevit’in kendisine hediye ettiği daktiloları daimi sergiye bağışladığını belirten Bilgin, “Daktiloların burada iyi muhafaza edileceklerinden şüphem yok ancak müze yaşayan bir şeydir. Bunun için de öğrencilerin katkı vermeleri gerektiğini düşünüyorum. Geçmişte daktilo kullanmış olan ünlü kişilere birer mektup yazarsanız onlar daktilolarını seve seve buraya hediye ederler” dedi.
Daktilonun kendisi için çok büyük bir anlamı olduğunu vurgulayan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı sözlerine şöyle devam etti:
“Daktilo benim yaşımda olanların, bu mesleği yapanların en önemli parçalarından birisi; sevgilisi, dert arkadaşı, yoldaşı. Kovulduğunda gazeteden çıkarken kolunun altına aldığı tek şey. Her daktilonun sesi birbirinden farklıdır. Ben çalıştığım gazetede içerde kimin çalıştığını daktilonun sesinden anlardım. Kimin acelesi olduğunu, kimin ağırdan alarak edebiyat parçaladığını, bazen de elin tuşlara gitmediğini, depremleri, felaketleri, ölen çocukları, ağlayan kadınları yazarken tuşlara varmayan gözyaşlarını da çok gördüm.”
Bir daktilonun peşinde 40 yıl
Konuşmasına ünlü yazarların daktiloyla ilgili özlü sözlerine değinerek devam eden Bilgin, Yaşar Kemal’in babasına hediye ettiği bir daktilonun 40 sene önce kaybolduğunu, 40 yıldır akla gelebilecek her yerde bu daktiloyu aradığını ama bulamadığını söyledi. Başkan sözlerini “1940 model Hermes Baby daktilo bulursanız onu lütfen bana getirin çünkü onda babamın parmak izleri var” diyerek tamamladı.
Daktilonun 200 yıllık serüveni
Bilgin’in ardından söz alan İletişim Fakültesi Dekanı Ayşe Elif Emre Kaya, “Daktiloların 200 yıldır adaletten siyasete pek çok alanda kullanıldığını görmekteyiz” dedi. “Daktiloların geçirmiş olduğu değişim, dönüşüm ve merhalelere tanık olmak için bir aradayız” diyen Kaya, serginin kurulmasını sağlayan isimlere teşekkür etti. Dekan Kaya, Ankara’nın başkent oluşu ve Cumhuriyet’in 100. yılını kutlarken herkese keyifli bir sergi ziyareti diledi.
Kırmızı daktilo
Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Naci Bostancı, bu serginin bir başlangıç olduğunu ve kısa sürede basın müzesine dönüştürüleceğini söyledi. Kendi yaş grubu için daktilonun farklı bir anlam taşıdığını vurgulayan Bostancı, “Bizim kuşak için ilk hatırlanan şey arabanın değil daktilonun rengidir. Benim de kırmızı renkli bir daktilom vardı” dedi.
Teknolojik aletlerin gelişiminin geçmişe dair anlamlı bilgiler taşıdığını vurgulayan Rektör Bostancı sözlerine şöyle devam etti:
“Nasıl bir yolculuk içinde olduğumuzu anlayabilmek için geçmişe bakmamız gerekli. Gelecek, geçmişin uzantısıdır, geçmişe saygıyla yaklaşmak, hayranlıkla yönelmek akıllı insanların yapması gereken bir iştir. Bu yalnızca bu sergi için değil, yontma taş müzesine bile gittiğinizde saygıyı ihmal etmemek lazım.”
Konuşmasında Hemingway, Baudelaire ve Dostoyevski gibi ünlü yazarların daktilo ile ilgili anekdotlarına değinen Bostancı, daimi serginin herkese hayırlı olmasını temenni ederek sözlerini noktaladı.
Konuşmaların ardından Ender Çepel ve Şevket Bülend Yahnici’ye katkıları için plaket takdim edildi.
Açılış töreni toplu fotoğraf çekimiyle son buldu.
