Haber: Ahmet Çağatay Bayraktar
Bu yılki 10 Kasım, Cumhuriyetin ilanının 100. yıl dönümünün olması nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk’ün daha çok anıldığı ve konuşulduğu bir süreci beraberinde getirdi. Aradan 85 yıl geçse de cumhuriyete giden süreçte kat edilen aşamalar, verilen mücadeleler ve Mustafa Kemal Atatürk’ün bu mücadele içindeki liderlik konumu daha çok ele alındı. Aradan geçen uzun yıllara rağmen her 10 Kasım’da aynı duygular tekrarlanıyor: Özlem, matem ve saygı.
Her 10 Kasım’da aşina olunan görüntüler arasında 9’u beş geçe araçlarını durdurarak inen şöforler, işe yetişme telaşında olan yayaların sirenler eşliğinde saygı duruşunda bulunması yer alıyor. Peki aşina olduğumuz bu anlar, bir yabancının gözünden nasıl görünüyor? Bu sorunun cevabını Ankara’da bir 10 Kasım videosu çeken 37 yaşındaki Peter Burns veriyor. YouTube’da binlerce takipçisi olan Travel Lord on Location sayfası üzerinden dünyanın farklı noktalarında gezdiği yerleri paylaşan ABD’li Youtuber ve serbest metin yazarı Burns de cumhuriyetin 100. yılı sebebiyle rotasını Türkiye’ye çevirdi. 10 Kasım günü için de başkent Ankara'yı seçti.
Burns'ün kayda aldığı anlar arasında 9'u beş geçe Kızılay Meydanı'ndaki saygı duruşu anı da yer alıyor
Orhan Pamuk seyahat nedeni oldu
Üniversiteden mezun olur olmaz sosyal medya alanında çalışmaya başlayan Burns, pandemi öncesine kadar 5 yıl süreyle Çin’in başkenti Pekin’de yaşadı. Pandemi nedeniyle ayrıldığı Çin’den sonra uzaktan çalışma imkanının da gelişmesiyle 2022’de Latin Amerika’da yaşamaya ve serbest metin yazarlığı yapmaya başladı. Uzun süre sosyal medya alanında çalışsa da 3 ay önce kişisel YouTube kanalını açan Burns sadece bir ay kalarak 4-5 video çekmeyi tasarladığı Türkiye için “Bu ülke hayal ettiğimden çok daha büyük ve ilginç” diyor. İlk olarak Orhan Pamuk’un ‘Benim Adım Kırmızı’ kitabıyla bilgi sahibi olduğu Türkiye’ye gelmesine sebep olan kitap ise yine Orhan Pamuk’un ‘İstanbul’ kitabı. Bir Orhan Pamuk hayranı olarak Kar ve Masumiyet Müzesi’ni de okuyan Burns, kitabı konu alan müzeyi de gezmek istiyor.
Cumhuriyetin 100. Yıl kutlamalarının hemen öncesinde, 27 Ekim’de İstanbul’a varan Burns kısa sürede binlerce kişinin izlediği 10 Kasım videosunun hikayesini anlattı: “Öncesinde 10 Kasım’a dair bilgim yoktu. YouTube kanalımda cumhuriyetin 100. Yıl kutlamalarını konu alan videoma gelen yorumların yanında Instagram üzerinden birçok Türk 10 Kasım günü saat 9’u beş geçe kalabalık bir alanda olmamı tavsiye etti. Sonrasında yaptığı araştırmalarla bu deneyim için en uygun yerin başkent Ankara olduğu yönünde oldu. Bunun için gezi planımı değiştirdi. Takipçilerimin de yardımıyla 9’u beş geçe anını kaydetmek için en iyi yer olan Kızılay’ı buldum.”
Videoda Anıtkabir'de düzenlenen tören ve ziyaretçi kalabalığı net bir şekilde yansıyor
“ABD’de buna benzer bir durum yaşanmaz”
Yaşadığı bu an öncesinde Mustafa Kemal Atatürk hakkında sadece temel bilgileri olduğunu söyleyen Peter Burns videoyu çekme anına ve sonrasında dair yaşadıklarını şu şekilde anlattı:
“Geziyi planlamadan önce Mustafa Kemal Atatürk hakkında sadece modern Türkiye’nin kurucusu ve çok saygı duyulan bir lider olduğunu biliyordum. Gezi tarihi yaklaştıkça Türkiye’nin tarihi ve Atatürk’ün başarıları hakkında daha çok şey öğrendim. 10 Kasım konulu videomda da bahsettiği gibi, 9’u beş geçe ne olacağını biliyordum. Öncesinde bu konuyla ilgili birkaç video izlemiştim, takipçilerim de beni bilgilendirmişti. YouTube’da içerik oluşturanlar bilir ki, izleyicinin dikkatini canlı tutmak için sürekli hareket gerekir. Konuşmaların bile aralarındaki duraklamaları videodan çıkarırlar. Ben de bu nedenle saygı duruşu anını on-on beş saniyeye indirmem gerektiğini düşündüm. Ayrıca izleyicilerin o anı sıkıcı bulup izlemeyi bırakabilme ihtimalini de hesaplayarak videonun başına mı yoksa sonuna mı koymam gerektiğini hesapladım. Ama o anı yaşamak tüm düşüncelerimi değiştirdi. Çünkü bir ülkenin her noktasında bunun gibi iş birliği içinde, gönüllü olarak yapılan bir saygı eylemi imkânsız geliyordu bana. Örneğin saygı duruşu anında, bu durumun ABD’de olamayacağını düşündüğümü hatırlıyorum. Herkesin liderini bu şekilde onurlandırmak için bir araya gelişine tanık olmak muhteşem bir deneyimdi. Türk olmasam da o an orada olmak, Türkiye’nin Atatürk’e olan hayranlığını yorumlarda ve sohbetlerde etkili olmayacak kadar hissetmemi sağladı. Ve saygı duruşu anını kısa kesmenin mümkün olmadığını bu his ve düşüncelerden sonra anladım.”
Peter Burns'ün Travel Lord on Location adlı YouTube sayfasında yayınladığı 10 Kasım videosunu izlemek için tıklayın.
