Naz Akman
Jandarma, emniyet ve gümrük muhafaza birimlerinin çalışmaları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı birim ve uzmanlarının desteği ile yürütülen kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele kapsamında ele geçirilen eserler Kültür Yolu Festivali kapsamında sergilendi. Sergi 29 Eylül’e kadar izlenilebilecek.
Helenistik Dönem altın takılar ile Bizans Dönemi’ne ait cam eserler, Ankara il Emniyet Müdürlüğü ile İl Jandarma Komutanlığı‘nın farklı yıllarda gerçekleştirdikleri operasyonlarla ele geçirilerek Anadolu Medeniyetleri Müzesi koleksiyonuna kazandırıldı.
Kültür varlıklarının yasa dışı ithal ile ülkeler arasında transit geçişinin önlenmesi için 2021 yılında ABD ile imzalanan ikili anlaşma sonrasında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ABD Manhattan Bölge Savcılığı ile İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI) arasında gelişen işbirliği sayesinde pek çok kültür varlığın ülkemize iadesi sağlandı.
İş birliği ile ABD makamlarınca tespit edildiği andan itibaren ülkemize bildirilen kültür varlıklarının Türkiye’ye ait olduğuna ve yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarıldığına dair Kültür ve Turizm Bakanlığınca akademisyenler ve müze uzmanları tarafından bilimsel raporların hazırlanması sonucu binlerce arşiv belgesi incelenerek sunuldu. Gönderilen tüm belgeler sonucunda son yıllarda ABD’den 150’den fazla kültür varlığının iadesi sağlanmış oldu. 2023 yılında ülkemize iadesi sağlanan kültür varlıklarından seçkiler “Kaçış Yok” sergisi ile sergilendi.
Sergide ayrıca İsviçre’den iadesi sağlanan kültür varlıklarına da yer verildi. 2022 yılında İsviçre ile bu alanda yapılan ikili anlaşma sonucunda İsviçre Federal Kültür Bürosu yetkilileri ülkelerinde Anadolu kökenli olduğundan şüphelendikleri bir grup kültür varlığına ilişkin bilgileri Kültür ve Turizm Bakanlığı ile paylaşmıştı. Bakanlıkça sunulan raporlar ve delillerle birlikte bu eserlerin kaçak kazılarla ele geçirildiği ve yine yasal olmayan yollarla yurt dışına kaçırıldığı kesinlik kazanmıştı. Bu kapsamda 2023 yılında bir grup kültür varlığının koparıldığı topraklara geri dönüşü sağlanmış oldu. Urartu Dönemi’ne ait olan bu eserler arasında at koşum takımları, allık, disk mobilya aksamları bulunuyor.
Sergide ayrıca bir vatandaş tarafından bakanlığa teslim edilen Büyük İskender’e ait heykel başı da yer aldı.
Kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi için mücadele eden isimsiz kahramanların ülkemize kazandırdığı değerleri ortaya koymak için açılan sergi, izleyiciler tarafından da ilgi topladı.